زخم مقعدی چیست؟
زخم مقعدی که در اصطلاح پزشکی به آن شقاق مقعد نیز گفته می‌شود، یکی از بیماری‌های شایع دستگاه گوارش پایینی است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این عارضه به صورت یک ترک یا پارگی باریک در بافت پوششی ناحیه مقعد بروز می‌کند و معمولاً با درد، خونریزی و احساس سوزش همراه است. هرچند زخم مقعدی به‌خودی‌خود تهدیدکننده زندگی محسوب نمی‌شود، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند مزمن شود و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
علل ایجاد زخم مقعدی
مهم‌ترین علت زخم مقعدی فشار بیش‌ازحد به ناحیه مقعد در زمان اجابت مزاج است. این فشار اغلب ناشی از یبوست مزمن و دفع مدفوع سفت و خشک ایجاد می‌شود. از سوی دیگر، اسهال طولانی‌مدت نیز می‌تواند با تحریک مداوم دیواره مقعد باعث بروز ترک‌های سطحی شود. عوامل دیگری همچون زایمان طبیعی دشوار، بیماری‌های التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، عفونت‌های مقاربتی، آسیب‌های مکانیکی و حتی استرس و تنش‌های عصبی می‌توانند نقش مهمی در پیدایش این بیماری ایفا کنند.
عوامل خطرساز زخم مقعدی
افرادی که رژیم غذایی کم‌فیبر دارند، به میزان کافی آب مصرف نمی‌کنند یا فعالیت بدنی منظم ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به زخم مقعدی قرار دارند. همچنین، مردان و زنان در هر سنی ممکن است دچار این مشکل شوند، اما شیوع آن در جوانان و میانسالان بالاتر است. زنان پس از زایمان طبیعی نیز به‌دلیل فشار زیاد حین زایمان، بیشتر در معرض این عارضه قرار می‌گیرند.
علائم زخم مقعدی
علائم زخم مقعدی معمولاً واضح و قابل شناسایی هستند. درد شدید هنگام اجابت مزاج، خونریزی خفیف به صورت لکه‌های قرمز روی دستمال یا مدفوع، و احساس سوزش یا خارش پس از دفع، از مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری محسوب می‌شوند. برخی بیماران از وجود ترک یا پارگی قابل مشاهده در اطراف مقعد خبر می‌دهند. در موارد مزمن، ممکن است گوشت اضافه یا زایده پوستی کوچکی در کنار زخم ایجاد شود که نشانه مزمن شدن بیماری است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد و خونریزی بیش از دو هفته ادامه یابد یا علائم شدت یابد، مراجعه به پزشک ضروری است. گاهی اوقات علائمی مشابه در بیماری‌های دیگر مانند بواسیر یا سرطان روده نیز مشاهده می‌شود؛ بنابراین تشخیص دقیق توسط متخصص گوارش یا جراح عمومی اهمیت ویژه‌ای دارد.
روش‌های تشخیص زخم مقعدی
پزشک معمولاً با معاینه فیزیکی ساده می‌تواند وجود زخم مقعدی را تشخیص دهد. در مواردی که علائم غیرمعمول وجود دارد یا احتمال بیماری‌های دیگری مطرح است، ممکن است روش‌هایی مانند آنوسکوپی یا کولونوسکوپی برای بررسی دقیق‌تر تجویز شوند. تشخیص صحیح اولین قدم برای انتخاب درمان مناسب و جلوگیری از عوارض بعدی است.
درمان‌های خانگی زخم مقعدی
بسیاری از زخم‌های مقعدی در مراحل ابتدایی با اقدامات ساده خانگی بهبود می‌یابند. افزایش مصرف فیبر گیاهی از طریق سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل، نوشیدن آب کافی و پرهیز از به تعویق انداختن اجابت مزاج، مهم‌ترین اصول درمان خانگی هستند. استفاده از حمام نشسته (sitz bath) با آب ولرم چند بار در روز نیز باعث کاهش درد و بهبود جریان خون در ناحیه آسیب‌دیده می‌شود. روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل یا زیتون می‌توانند به‌عنوان مرطوب‌کننده موضعی برای تسکین زخم مفید باشند.
اصلاح سبک زندگی
ورزش منظم، کاهش استرس و ایجاد عادات غذایی سالم نقش مؤثری در پیشگیری و درمان زخم مقعدی دارند. محدود کردن مصرف غذاهای تند، پرچرب و فرآوری‌شده نیز می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
درمان دارویی زخم مقعدی
در صورتی که درمان‌های خانگی کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهای مختلفی تجویز کند. پمادهای موضعی حاوی نیتروگلیسیرین یا دیلتازم با شل کردن عضلات مقعد به بهبود خون‌رسانی و ترمیم زخم کمک می‌کنند. کرم‌های بی‌حس‌کننده می‌توانند درد حین دفع را کاهش دهند. در موارد خاص، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از عفونت ضروری است. مصرف ملین‌ها نیز به نرم شدن مدفوع و کاهش فشار بر ناحیه آسیب‌دیده کمک می‌کند.
جراحی زخم مقعدی
اگر زخم مقعدی به درمان‌های محافظه‌کارانه پاسخ ندهد و به حالت مزمن تبدیل شود، جراحی به‌عنوان آخرین گزینه مطرح است. یکی از روش‌های رایج، اسفنکتروتومی داخلی جانبی است که در آن بخشی از عضله اسفنکتر مقعد بریده می‌شود تا فشار کاهش یابد و روند ترمیم تسهیل شود. امروزه استفاده از لیزر به‌عنوان روشی کم‌تهاجمی و با دوره نقاهت کوتاه‌تر نیز رواج یافته است. هرچند جراحی معمولاً نتایج خوبی دارد، اما انجام آن باید پس از بررسی دقیق توسط پزشک و در شرایط خاص صورت گیرد.
پیشگیری از زخم مقعدی
پیشگیری همواره بهترین درمان است. رعایت رژیم غذایی متعادل و سرشار از فیبر، نوشیدن مایعات کافی، داشتن فعالیت بدنی منظم و اجتناب از نشستن طولانی‌مدت از مهم‌ترین اقدامات برای جلوگیری از بروز زخم مقعدی به‌شمار می‌روند. همچنین توصیه می‌شود افراد به محض احساس نیاز به اجابت مزاج، دفع را به تأخیر نیندازند تا فشار اضافی به ناحیه مقعد وارد نشود.
زخم مقعدی یک عارضه شایع ولی قابل کنترل است که با شناخت علل، علائم و راهکارهای درمانی می‌توان از عوارض جدی آن جلوگیری کرد. هرچند درمان‌های خانگی در بسیاری موارد مؤثرند، اما در صورت تداوم علائم، مشاوره با پزشک ضروری است. توجه به سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و مدیریت استرس، کلید پیشگیری از این بیماری محسوب می‌شود. به‌خاطر داشته باشید که مراجعه به پزشک در مراحل اولیه، نه‌تنها روند درمان را تسهیل می‌کند بلکه کیفیت زندگی شما را نیز بهبود می‌بخشد. اگر در شهر مشهد هستید و به دنبال دکتر اورلوژی در مشهد هستید برای دریافت نوبت آنلاین ارولوژیست در مشهد میتوانید نوبت آنلاین خود را رزرو نمایید.
این ۱۰ علامت هشداردهنده به شما می‌گوید زخم مقعد دارید!
زخم مقعدی یا همان شقاق مقعد یکی از بیماری‌های شایع ناحیه نشیمن‌گاه است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه اغلب به شکل یک ترک یا پارگی باریک در بافت پوششی مقعد بروز می‌کند و با علائمی دردناک همراه است. شناخت نشانه‌های هشداردهنده در مراحل اولیه، به بیمار کمک می‌کند تا زودتر به پزشک مراجعه کرده و از پیشرفت بیماری و نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تر جلوگیری نماید. در ادامه، ۱۰ علامت اصلی زخم مقعد را مرور می‌کنیم.
۱. درد شدید هنگام اجابت مزاج
شایع‌ترین علامت زخم مقعد، احساس درد تیز و سوزاننده در زمان دفع است. این درد می‌تواند به حدی شدید باشد که فرد از اجابت مزاج پرهیز کند و همین موضوع یبوست را تشدید کرده و چرخه بیماری را ادامه دهد.
۲. خونریزی مقعدی
وجود رگه‌های خون قرمز روشن روی مدفوع یا دستمال کاغذی، از نشانه‌های بارز شقاق مقعد است. برخلاف خونریزی‌های ناشی از بواسیر، در زخم مقعد معمولاً مقدار خون کمتر و محدود به زمان دفع است.
۳. سوزش پس از دفع
بیماران اغلب پس از اجابت مزاج احساس سوزش و ناراحتی طولانی‌مدت در ناحیه مقعد دارند. این سوزش ناشی از تحریک زخم و انقباض عضلات اطراف مقعد است.
۴. خارش اطراف مقعد
وجود زخم و التهاب در بافت مقعد می‌تواند سبب خارش آزاردهنده شود. این علامت گاهی با بیماری‌های دیگری مانند بواسیر یا عفونت قارچی اشتباه گرفته می‌شود.
۵. مشاهده ترک یا پارگی
در بسیاری از موارد، بیمار یا پزشک می‌تواند با معاینه ظاهری ترک یا شکاف کوچکی را در اطراف مقعد مشاهده کند. این نشانه به‌ویژه در موارد مزمن بسیار بارز است.
۶. وجود زایده پوستی کوچک
در زخم‌های مزمن، بافت اطراف زخم دچار تغییر شکل شده و یک زایده پوستی کوچک به نام «skin tag» یا گوشت اضافه در کناره مقعد ایجاد می‌شود. این نشانه معمولاً بیانگر طولانی‌مدت بودن بیماری است.
۷. ترشحات غیرطبیعی
در برخی بیماران، ترشحات لزج یا چرکی از مقعد مشاهده می‌شود که می‌تواند نشانه عفونت همراه با زخم باشد. این حالت نیاز به بررسی سریع توسط پزشک دارد.
۸. انقباض عضلات و اسپاسم
زخم مقعد باعث اسپاسم عضلات اسفنکتر می‌شود. این انقباض غیرارادی علاوه بر تشدید درد، مانع خون‌رسانی مناسب به ناحیه و کند شدن روند ترمیم می‌شود.
۹. یبوست مزمن
یبوست هم علت و هم پیامد زخم مقعد است. بیماران برای اجتناب از درد، دفع را به تعویق می‌اندازند و همین امر سبب سخت‌تر شدن مدفوع و تشدید زخم می‌شود.
۱۰. اضطراب و کاهش کیفیت زندگی
گرچه این علامت به‌طور مستقیم جسمی نیست، اما بسیاری از بیماران به دلیل ترس از درد و خونریزی دچار اضطراب، بی‌خوابی و افت کیفیت زندگی می‌شوند. این اثرات روانی نیز بخشی از علائم هشداردهنده محسوب می‌شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر بیش از دو هفته این علائم را تجربه می‌کنید یا خونریزی و درد شدید دارید، مراجعه به پزشک ضروری است. تشخیص به‌موقع می‌تواند مانع از مزمن شدن بیماری و نیاز به جراحی شود. پزشکان متخصص با معاینه ساده و در صورت لزوم روش‌هایی مانند آنوسکوپی، می‌توانند علت دقیق علائم را مشخص کرده و بهترین درمان را پیشنهاد دهند.
زخم مقعد بیماری‌ای شایع اما قابل درمان است که با آگاهی از علائم هشداردهنده می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. درد، خونریزی، سوزش، خارش، ترک پوستی و یبوست مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری هستند. در صورت بروز این علائم، تأخیر در مراجعه به پزشک تنها وضعیت را پیچیده‌تر خواهد کرد. بنابراین، آگاهی، تشخیص به‌موقع و رعایت توصیه‌های پزشکی بهترین راه برای کنترل و درمان زخم مقعد است.
مهم‌ترین دلایل بروز زخم مقعد که کمتر کسی می‌داند!
زخم مقعد یا همان شقاق مقعد یکی از مشکلات شایع دستگاه گوارش پایینی است که به‌ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند به یک عارضه مزمن و دردناک تبدیل شود. بیشتر مردم زخم مقعد را صرفاً ناشی از یبوست می‌دانند، در حالی که عوامل پنهان و کمتر شناخته‌شده دیگری نیز در ایجاد این مشکل نقش دارند. شناخت این دلایل کمتر شناخته‌شده، به پیشگیری و درمان بهتر کمک خواهد کرد.
۱. بیماری‌های التهابی روده
بیماری‌هایی مانند کرون و کولیت اولسراتیو با ایجاد التهاب مزمن در دیواره روده و مقعد، زمینه‌ساز ایجاد زخم‌های عمیق و مقاوم می‌شوند. این بیماران علاوه بر مشکلات گوارشی، بیشتر در معرض ترک‌های دردناک مقعدی قرار دارند و درمان آن‌ها پیچیده‌تر از افراد عادی است.
۲. اسهال مکرر و طولانی‌مدت
در حالی که یبوست اغلب به‌عنوان علت اصلی زخم مقعد شناخته می‌شود، اسهال مکرر نیز می‌تواند عامل مهمی باشد. تماس مداوم مدفوع آبکی با دیواره مقعد، موجب تحریک و فرسایش پوشش مخاطی می‌شود و احتمال پارگی را بالا می‌برد.
۳. رابطه جنسی مقعدی
یکی از عواملی که کمتر به آن پرداخته می‌شود، رابطه جنسی مقعدی است. این نوع رابطه می‌تواند باعث آسیب به بافت ظریف ناحیه، پارگی و حتی عفونت شود. بسیاری از بیماران به دلیل ملاحظات شخصی این موضوع را مطرح نمی‌کنند، در حالی که نقش مهمی در ایجاد زخم دارد.
۴. زایمان طبیعی سخت
زنان پس از زایمان طبیعی، به‌ویژه اگر زایمان دشوار و همراه با فشار زیاد باشد، ممکن است دچار زخم مقعد شوند. افزایش فشار داخل شکمی و تغییرات هورمونی دوران بارداری نیز زمینه‌ساز این مشکل هستند. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند زنان پس از زایمان به علائم مقعدی خود توجه بیشتری داشته باشند.
۵. عفونت‌های مقاربتی
برخی عفونت‌های مقاربتی مانند HPV، هرپس و سفلیس می‌توانند باعث بروز زخم‌های دردناک در ناحیه مقعد شوند. این زخم‌ها گاهی با شقاق معمولی اشتباه گرفته می‌شوند و در صورت عدم درمان مناسب، مشکلات جدی‌تری ایجاد می‌کنند.
۶. استرس و تنش‌های عصبی
شاید عجیب به نظر برسد، اما استرس نیز می‌تواند در بروز زخم مقعد نقش داشته باشد. استرس باعث افزایش اسپاسم عضلات اسفنکتر و کاهش خون‌رسانی به ناحیه می‌شود و همین امر روند ترمیم را مختل کرده و احتمال ایجاد ترک را بالا می‌برد.
۷. رژیم غذایی نامناسب
علاوه بر کمبود فیبر، مصرف بیش‌ازحد غذاهای تند، چرب و فرآوری‌شده می‌تواند به تحریک مخاط روده و مقعد منجر شود. این نوع رژیم غذایی تعادل فلور روده را بر هم زده و فرد را مستعد زخم‌های مکرر می‌کند.
۸. استفاده طولانی‌مدت از داروها
برخی داروها مانند داروهای شیمی‌درمانی، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و حتی برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باعث خشکی یا تحریک بافت مقعد شوند. بیماران سرطانی یا کسانی که داروهای خاص به‌طور مزمن مصرف می‌کنند، باید تحت نظر پزشک مراقب بروز چنین عوارضی باشند.
۹. سبک زندگی کم‌تحرک
نشستن طولانی‌مدت پشت میز یا رانندگی مداوم فشار زیادی بر ناحیه لگن و مقعد وارد می‌کند. این فشار می‌تواند گردش خون را کاهش داده و زمینه ایجاد زخم را فراهم کند. به همین دلیل، متخصصان توصیه می‌کنند هر یک ساعت از جای خود برخیزید و چند دقیقه راه بروید.
۱۰. مشکلات ساختاری یا مادرزادی
برخی افراد به‌طور مادرزادی دچار تنگی کانال مقعد یا اختلال در عملکرد عضلات اسفنکتر هستند. این مشکلات باعث می‌شوند فشار بیشتری حین دفع ایجاد شود و احتمال بروز زخم افزایش یابد.
چرا شناخت این عوامل اهمیت دارد؟
بسیاری از بیماران تنها بر یبوست تمرکز می‌کنند و سایر عوامل را نادیده می‌گیرند. در حالی که درمان مؤثر زخم مقعد نیازمند شناسایی علت اصلی است. برای مثال، در فردی با بیماری کرون، تنها تغییر رژیم غذایی کافی نخواهد بود و درمان دارویی تخصصی نیاز است.
زخم مقعد تنها به دلیل یبوست ایجاد نمی‌شود؛ بلکه عوامل متعددی همچون بیماری‌های التهابی روده، اسهال مزمن، رابطه جنسی مقعدی، زایمان سخت، عفونت‌های مقاربتی، استرس، رژیم غذایی نامناسب، مصرف طولانی‌مدت داروها، کم‌تحرکی و مشکلات ساختاری نیز در ایجاد آن نقش دارند. شناخت این دلایل پنهان به فرد کمک می‌کند تا با اصلاح سبک زندگی، درمان به‌موقع و پیشگیری اصولی، از عوارض جدی‌تر جلوگیری کند. بنابراین، اگر با علائم مشکوک مواجه شدید، مراجعه به پزشک و بررسی دقیق علت، بهترین راه برای بازگشت به زندگی سالم است.
جدیدترین داروهای زخم مقعد که واقعا مؤثرند!
زخم مقعد یا همان شقاق مقعد یکی از بیماری‌های شایع ناحیه نشیمن‌گاه است که می‌تواند باعث درد شدید، خونریزی و کاهش کیفیت زندگی شود. درمان این بیماری بسته به مرحله و شدت علائم متفاوت است. در سال‌های اخیر، داروهای متنوعی معرفی شده‌اند که روند بهبود را تسریع کرده و نیاز به جراحی را کاهش می‌دهند. در این مقاله با جدیدترین داروهای زخم مقعد که اثربخشی آن‌ها در مطالعات علمی و تجربه بالینی بیماران ثابت شده است، آشنا می‌شوید.
پماد نیتروگلیسیرین
یکی از داروهای خط اول در درمان زخم مقعد، پماد نیتروگلیسیرین است. این دارو با گشاد کردن عروق و کاهش اسپاسم عضلات اسفنکتر، جریان خون ناحیه را افزایش داده و روند ترمیم زخم را تسهیل می‌کند. مصرف این دارو معمولاً به کاهش درد نیز کمک می‌کند. البته برخی بیماران ممکن است دچار عارضه جانبی مانند سردرد شوند که موقتی و قابل کنترل است.
کرم دیلتازم
دیلتازم که در اصل یک داروی قلبی و ضد فشار خون است، به صورت موضعی برای درمان شقاق مقعد نیز استفاده می‌شود. کرم دیلتازم با شل کردن عضلات مقعد و بهبود خون‌رسانی، تأثیر مشابهی با نیتروگلیسیرین دارد اما عوارض جانبی کمتری ایجاد می‌کند. به همین دلیل بسیاری از متخصصان این دارو را به‌عنوان جایگزینی مؤثر برای بیماران حساس توصیه می‌کنند.
بوتاکس (تزریق سم بوتولینوم)
تزریق بوتاکس به عضلات اسفنکتر یکی از روش‌های نوین در درمان زخم مقعد است. این دارو با فلج موقت عضلات و کاهش فشار داخل کانال مقعد، شرایط را برای ترمیم طبیعی زخم فراهم می‌کند. اثر بوتاکس معمولاً چند ماه باقی می‌ماند و در بسیاری از بیماران از نیاز به جراحی جلوگیری می‌کند. البته این روش باید توسط پزشک متخصص در شرایط استریل انجام شود.
داروهای بی‌حس‌کننده موضعی
داروهای بی‌حس‌کننده موضعیکرمها و ژل‌های بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین، گرچه علت اصلی بیماری را درمان نمی‌کنند، اما با کاهش درد و تسهیل اجابت مزاج، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیمار دارند. این داروها معمولاً همراه با درمان‌های اصلی تجویز می‌شوند تا بیمار بتواند بدون اضطراب اجابت مزاج داشته باشد.
ملین‌ها و نرم‌کننده‌های مدفوع
از آن‌جا که یبوست عامل اصلی بروز و تداوم زخم مقعد است، استفاده از ملین‌ها بخش مهمی از درمان محسوب می‌شود. داروهایی مانند لاکتولوز یا پسیلیوم با افزایش حجم و نرمی مدفوع، فشار هنگام دفع را کاهش می‌دهند. این اقدام ساده می‌تواند از باز شدن دوباره زخم جلوگیری کند و زمینه ترمیم را فراهم آورد.
داروهای ضدالتهابی
در برخی بیماران، التهاب شدید اطراف زخم موجب طولانی شدن روند بهبود می‌شود. مصرف داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) می‌تواند در کنترل درد و التهاب کمک‌کننده باشد. البته استفاده طولانی‌مدت از این داروها باید تحت نظر پزشک انجام گیرد تا از عوارض گوارشی آن جلوگیری شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها در شرایط خاص
اگر زخم مقعد با عفونت همراه باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی تجویز کند. این داروها معمولاً برای بیماران با سیستم ایمنی ضعیف یا کسانی که علائم عفونت مانند تب و ترشحات چرکی دارند، ضروری هستند.
نکات مهم در مصرف داروها
باید توجه داشت که هیچ دارویی به‌تنهایی معجزه نمی‌کند. رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای، افزایش مصرف فیبر و مایعات، ورزش منظم و اجتناب از نشستن طولانی‌مدت، همگی مکمل داروهای تجویزی هستند. همچنین مصرف خودسرانه داروها می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد، بنابراین مراجعه به پزشک و پیروی از نسخه او ضروری است.
جدیدترین رویکردها در دنیا
تحقیقات جدید در حوزه داروسازی به سمت استفاده از ترکیبات طبیعی با خواص ضدالتهابی و ترمیم‌کننده بافت پیش می‌رود. برخی کرم‌ها و ژل‌های گیاهی بر پایه آلوئه‌ورا، بابونه و روغن‌های طبیعی در حال بررسی هستند. هرچند هنوز به‌طور گسترده تأیید نشده‌اند، اما نتایج اولیه نشان‌دهنده اثرات مثبت آن‌ها در کاهش علائم و تسریع ترمیم زخم است.
جمع‌بندی
داروهای متعددی برای درمان زخم مقعد وجود دارد که هر کدام بسته به شرایط بیمار می‌توانند مؤثر باشند. پماد نیتروگلیسیرین، کرم دیلتازم، تزریق بوتاکس، داروهای بی‌حس‌کننده، ملین‌ها، ضدالتهابی‌ها و در موارد خاص آنتی‌بیوتیک‌ها، جدیدترین و مؤثرترین روش‌های دارویی در مدیریت این بیماری هستند. با این حال، انتخاب بهترین درمان باید توسط پزشک متخصص و بر اساس وضعیت بالینی بیمار صورت گیرد. توجه به سبک زندگی سالم و پیروی از دستورات پزشکی، کلید اصلی موفقیت در درمان زخم مقعد است.
بدون دیدگاه