تستوسترون درواقع هورمون آندروژن است که توسط بیضه ها در مردان و تخمدان ها در زنان تولید می شود. معمولاً این هورمون به عنوان هورمون جنسی اولیه مردانه مورد توجه می باشد. این هورمون موجب تحریک ویژگی های جنسی مرد ازجمله موی بدن و رشد ماهیچه شده و برای تولید اسپرم ضروری است و در توسعه تخمک و تخمک گذاری زنان نیز نقش مهمی دارد.
اگرچه که تستوسترون برای سلامت زنان و مردان هردو ضروری است، اما در مردان نقش بسیار بزرگتری را ایفا می کند. در مقایسه با یک زن سالم، سطح تستوسترونِ مردان سالمِ بالغ ۲۰ برابر بیشتر می باشد.
عدم تعادل تستوسترون می تواند سبب بروز ناباروری در مردان و نازایی زنان شود.
علت ناباروری مردان می تواند پایین بودن سطح تستوسترون در آنان باشد و عامل مرتبط با ناباروری زنان نیز، سطح بالای تستوسترون در ایشان باشد.
تعریف شیمیایی تستوسترون
یک هورمون استروئید قوی است که فرمول شیمیایی آن C19-H28-O2 می باشد.
همچنین به عنوان beta-hydroxy-4-androstene-3-one-17 شناخته می شود.
هورمون های مکمل تستوسترون چیست؟
تستوسترون به منظور درمان شرایط مرتبط با هیپوگنادیسم در مردان، سرطان پستان در زنان و تأخیر در بلوغ پسران، تجویز می شود. امکان دارد جهت درمان نشانه هاي پری منوپاز (دوران قبل از یائسگی)، خستگي مزمن و ناتوانی جنسي نیز استفاده شود. این دارو به اشکال متعدد مانند یک ژل، محلول موضعی، یک چسب موضعی ، یک تزریق، یک قرص (برای کاشت) یا کپسول خوراکی در دسترس می باشد.
تذکر مهم:
سعی نکنید تستوسترون را به تنهایی استفاده کنید!
بسیاری از مکمل های تستوسترون موجود در وب سایتهای فروش که کم هم نیستند،جعلی و خطرناک بوده و حتی اگر مکمل واقعی باشد، بی ضرر نبوده و می تواند سبب افزایش ناباروری در مردان و زنان گردد. مصرف بیش از حد تستوسترون همچنین می تواند باعث ناباروری در مردان شود.
میزان سطح تستوسترون در مردان و زنان
به منظور بررسی سطح تستوسترون خون خود، احتمالاً آزمایش خون برای یک روز صبح برای شما برنامه ریزی می شود.
دو نوع تستوسترون موجود در خون عبارت است از:
- تستوسترون آزاد: به عنوان T آزاد شناخته می شود و به هیچ وجه شیمیایی نیست.
- تستوسترون تثبیت شده: که بیشترین میزان کل تستوسترون شما را تشکیل می دهد. حدود ۹۸ درصد آن در خون شما به یکی از دو پروتئین زیر وصل است: آلبومین یا گلوبولین متصل به هورمون جنسی (SHBG).
هنگام بررسی آزمایش سطح تستسترون شما، پزشک هر دو سطح آزاد و میزان کل تستسترون را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می دهد.
سطح کل تستسترون شما شامل هر دو تستسترون آزاد و تثبیت شده است و در طول روز متغیر می باشد. در صبح ها این سطح بالاتر و در عصر و شب پایین تر است. محدوده طبیعی برای تستسترون بستگی به آزمایشگاه و تفسیر پزشک شما دارد.
با این توضیحات، برخی از میزان های عمومی در زیر آمده است:
سطح تستسترون برای مرد ۱۹ سال یا بالاتر:
باید میزان کل تستسترون بین ۹۵۰ – ۲۴۰ نانوگرم در دسیلیتر باشد و میزان آزاد آن بین ۹ تا ۳۰ نانوگرم در دسیلیتر.
سطح تستسترون برای یک زن ۱۹ سال یا بالاتر:
میزان کل تستسترون باید بین ۶۰ – ۸ نانوگرم در دسیلیتر باشد و میزان آزاد آن بین
1.9 – 0.3 نانوگرم در دسیلیتر.
وظیفه تستوسترون در مردان و زنان چیست؟
توسعه اسپرم:
هورمون تستوسترون برای تولید اسپرم در بیضه ها ضرورت دارد. با این وجود حفظ تعادل بسیار حساس و مهم است و چه کم و چه بیش از حد هردو می تواند منجر به تعداد کم اسپرم گردد.
موارد مرتبط با آنچه که به عنوان “ویژگی های ثانویه مرد” شناخته شده است کدام اند؟
این موارد شامل رشد موی صورت و سایر اعضای بدن، تقویت صدا، ساخت توده عضلانی، افزایش اندازه استخوان ها و توزیع چربی در بدن می باشد. پسران و دختران نوزاد دارای سطح تستوسترون مشابهی هستند.
تنها در دوران بلوغ است که پسران شروع به تولید سطح بالاتری از تستوسترون می کنند که سبب رشد ویژگی های جنسی ثانویه مردان می شود.
امکان دارد سطوح غیر طبیعی تستوسترون در زنان، آنها را با موهای صورت و چهره مردانه مواجه گرداند. همچنین سطح بالای تستوسترون می تواند با آکنه در مردان و زنان همراه شود. تستوسترون احتمالا برای توسعه تخمک در تخمدان ضروری است.
چگونگی تاثیر تستسترون بر توسعه و گسترش تخمک در زنان، کاملا مشخص نیست.
یک نظریه رایج است که این هورمون از مرگ« زودرس» تخمک در مراحل اولیه رشد فولیکول ممانعت می کند.
میل جنسی :
بین تستسترون و رابطه ی جنسی رابطه ی معنی داری وجود دارد و میزان تستسترون بالاتر می تواند موجب افزایش سطح میل جنسی گردد.
توده عضلانی ساختمان:
به دلیل سطوح بالاتر آن در مردان، ایشان از توده عضلانی بیشتری نسبت به زنان برخوردار هستند.
تحمل درد: ممکن است به تعدیل سطوح درد در مردان و زنان کمک نماید.
یادگیری و حافظه به ویژه اطلاعات مکانی:
تستسترون در یادگیری و حافظه و نیز با اطلاعات و هوش مکانی مرتبط است. مردانی که سطوح غیرطبیعی پایین تری برخوردارند، در معرض خطر ناتوانی در یادگیری می باشند.
همدردی شناختی :
همدردی شناختی شامل توانایی خواندن احساسات فرد دیگری از راه زبانِ بدن و بیان صورت، به خصوص با تغییرات چشم ها می باشد.
سطح تستسترون بالاتر با توانایی کمتری جهت خواندن و شناختن افراد همراه است.
به طور معمول زنان در آزمون های همدردی شناختی از مردان برتر هستند. علت این است که سطح پایین تستسترون باعث شده که زنان در این مهارت بهتر عمل کنند.
چه بیماری و اختلالاتی روی سطح تستوسترون تاثیرگذار است؟
وقتی که سطح تستسترون غیر طبیعی یا کم باشد، بر سلامت فرد تاثیر گذاشته و این برای مردان و زنان هر دو صدق می کند.
علل احتمالی پایین بودن تستوسترون در مردان عبارتند از :
- سن (بعد از ۵۰ سالگی)
- اضافه وزن
- مصرف دخانیات
- بیماری مادرزادی یا کروموزوم مانند
- سندرم کلاینفلتر (XXY) یا سندرم کولمن
- مشکلات غده هیپوفیز
- بیضه های رشد نکرده و پایین نیامده (که بعضی اوقات با گذشت زمان برطرف می شود)
- غلظت بالای آهن
- شیمی درمانی و سایر درمان های سرطان
- جراحی های پزشکی
- برخی از داروها
- سطح بالای استرس
علل احتمالی سطوح غیر طبیعی تستسترون در مردان عبارتند از : - تومورهای غدد فوق کلیوی و بیضه
- سوءاستفاده از استروئید آنابولیک
- استفاده مکمل تستسترون
- داشتن ارتباط فیزیکی با کسی که از مکمل تستسترون موضعی استفاده می کند .
علل احتمالی بالا بودن تستوسترون در زنان عبارتند از : - سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال (CAH)
- تومورهای آدرنال یا تخمدان
- سوءاستفاده از استروئید آنابولیک
همچنین شایع ترین علت کم تستسترون در زنان ، یائسگی می باشد.
جهت رزرو نوبت از بهترین جراح کلیه و مجاری ادراری در مشهد می توانید با مطب دکتر امیرحسین بشاش تماس حاصل فرمایید و عمل وازکتومی خود را به ایشان بسپارید
بدون دیدگاه